วิธีการใส่สายกีตาร์โปร่งที่ถูกต้อง
เมื่อกีตาร์แสนรักของเราผ่านการใช้งานมาระยะหนึ่ง สายกีตาร์โดนดีด ดัน ตี โยก ไหนจะโดนเหงื่อโดนลมโดนความชื้นสารพัด ก็ถึงเวลาที่ต้องปลดประจำการสายชุดเก่าเปลี่ยนเอาสายชุดใหม่เข้าไปแทน วันนี้เลยอยากเขียนเกี่ยวกับวิธีเปลี่ยนสายกีตาร์ที่ถูกต้องสักหน่อย คิดว่าจะมีประโยชน์ทั้งกับมือใหม่ที่ยังไม่รู้วิธี และมือเก่าที่เปลี่ยนเองได้แต่อาจทำไม่ถูกวิธี
4 ขั้นตอนการใส่สายกีตาร์โปร่ง
1. เตรียมสถานที่
ก่อนอื่น เพื่อให้การใส่สายกีตาร์เป็นไปอย่างเรียบร้อยราบรื่น ขอแนะนำให้เพื่อนๆ หาที่วางกีตาร์เหมาะๆ อาจจะเป็นโต๊ะสักตัว แล้วก็หาผ้านิ่มๆ มีความหนานิดนึง ปูโต๊ะไว้รองกีตาร์ เอากีตาร์วางหงายหน้าขึ้น ถ้ามีแท่นรองคอกีตาร์ก็เอามาใช้ด้วยก็ดี จะได้ช่วยยึดกีตาร์ให้อยู่กับที่
2. เตรียมเครื่องมือสำหรับการใส่สายกีตาร์โปร่ง
เครื่องมือที่ควรมี คือ คีมตัดสายกีตาร์กับ string winder หรือที่ขันลูกบิด ซึ่งส่วนใหญ่จะสามารถใช้งัดหมุด bridge pin ขึ้นจากหย่องได้ด้วย แต่ก็มีผู้ผลิตบางเจ้าที่ออกแบบให้ที่ขันลูกบิดมีส่วนที่ใช้ตัดสายได้ด้วย อย่าง Planet Waves Pro-Winder อันนี้ก็น่าใช้ อันเดียวจบ ตอบโจทย์ครบในชิ้นเดียว ในราคาจิ๊บๆ
ถามว่าถ้าไม่มีเครื่องมือพวกนี้เราจะใช้เครื่องมือช่างประจำบ้านหรือจะดัดแปลงเอาข้าวของในบ้านมาใช้งานแทนได้มั้ย คำตอบก็คือ ได้ แต่การใส่สายกีตาร์ต้องทำเป็นประจำ การมีเครื่องมือเฉพาะแล้วเก็บเครื่องมือไว้ใกล้กับกีตาร์ ไม่ใช้ร่วมกับสิ่งของอื่นๆ ก็จะสะดวกในการหยิบใช้งานมากกว่า ที่สำคัญ เครื่องมือที่ออกแบบมาเฉพาะใช้กับกีตาร์ก็ย่อมจะปลอดภัยในการใช้งานกับกีตาร์มากกว่า
นอกจากนี้อุปกรณ์ที่ควรมี ก็คือเครื่องตั้งสาย จะใช้แบบหนีบหรือจะใช้เครื่องตั้งสายที่ติดมากับเอฟเฟคท์หรือแอมป์ก็ตามสะดวก ถ้าไม่มีจริงๆ ก็ใช้มือถือเปิดเทียบเสียงตั้งสายเอาก็ได้ เครื่องมือฟรีๆ สมัยนี้มีถมถืด
3. รื้อสายกีตาร์เก่าออก
ใช้ที่ขันลูกบิดหมุนลูกบิดเพื่อคลายสายกีตาร์ทุกสาย เมื่อสายหย่อนจนหมดแรงตึงแล้ว เราก็ใช้คีมตัดสายตรงบริเวณเหนือโพรง sound hole
จากนั้นก็จัดการเอาสายเก่าออก โดยใช้ตรงรอยบากเว้าของที่ขันสายงัดหมุดกดสายออก ส่วนทางฝั่งลูกบิดก็ค่อยๆ แกะสายเก่าออก ขั้นตอนการเอาสายเก่าออกนี้ขอให้ระวังไม่ให้สายเก่าเกิดการแกว่ง ดีด เด้ง ไปโดนตัวกีตาร์ เดี๋ยวจะเป็นรอยเอา บางคนไม่ไว้ใจมือตัวเองก็อาจหาผ้าบางๆ มารองใต้สายไว้บนตัวกีตาร์ ก็ถือว่ารอบคอบดี
4. ใส่สายกีตาร์ใหม่ได้เลย
ขอแนะนำว่าเราควรเปลี่ยนสายยกชุด ไม่ควรเปลี่ยนแยกสายต่อให้เป็นสายยี่ห้อเดียวกันเบอร์เดียวกันก็ตาม เพราะโทนเสียงจะไม่สม่ำเสมอกันเนื่องจากอายุการใช้งานของแต่ละสายต่างกัน
- การใส่สายเราควรเริ่มจากสายเบส (สาย 6) ก่อน เริ่มจากการหย่อนปลายสายด้านที่มีปุ่มปลายสายลงในหย่องแล้วใส่หมุดตามลงไปเพื่อกดปุ่มปลายสายให้อยู่กับที่ แต่ก่อนใส่หมุดลงไป ให้เพื่อนๆ หันหมุดด้านที่มีการบากร่องมาทางหัวกีตาร์ เนื่องจากร่องบนก้านหมุดนั้นมีไว้ให้สายกีตาร์ลอดผ่านขึ้นมาด้านบนได้โดยสะดวก
- เมื่อเรากดหมุดล็อกปุ่มปลายสายจนอยู่กับที่เรียบร้อยแล้ว เราก็จัดการดึงสายให้ตรงขนานเป็นแนวเดียวกับลูกบิด จากนั้นใช้คีมตัดสาย จัดการตัดปลายสายในจุดที่เลยผ่านเสาลูกบิดที่เราจะใส่สายไปประมาณหนึ่งช่วงครึ่งของระยะเสาลูกบิด เช่นในกรณีนี้เราจะใส่สาย 6 ให้เราตัดสายตรงกลางระหว่างเสาลูกบิดสาย 4 กับ 5 เพื่อกำจัดสายส่วนที่เราไม่ใช้ ลดโอกาสที่ปลายสายจะไปเกี่ยวโดนสร้างริ้วรอยบนตัวกีตาร์ และช่วยให้เราทำงานได้สะดวกขึ้นนั่นเอง
- เมื่อตัดปลายสายส่วนเกินออกไปเรียบร้อยแล้ว ก็จัดการสอดปลายสายเข้าไปในรูลูกบิด โดยเหลือปลายสายโผล่พ้นมานิดเดียวพอให้ไม่เกะกะ จับสายให้อยู่ในท่านั้น แล้วใช้อีกมือหนึ่งหมุนลูกบิดตั้งสายให้ตึงขึ้นโดยจัดให้สายอยู่ฝั่งในของหัวกีตาร์ ระหว่างที่หมุนลูกบิด มือข้างที่จับสายไว้ก็ต้องกดให้สายกีตาร์ถูกพันไว้ “ข้างใต้” รูลูกบิดด้วย ทำแบบนี้จนครับทั้ง 6 สาย ซึ่งสำหรับสาย 1 – 3 ซึ่งอยู่คนละฝั่งนั้น การหมุนลูกบิดก็ต้องหมุนในทิศทางตรงกันข้าม อ้อ ในขั้นตอนนี้ยังไม่ต้องรีบตั้งสาย แค่ใส่สายไว้ให้พออยู่ตัวก่อนนะ
- เมื่อเราใส่สายครบ 6 สายแล้ว เราก็เริ่มการตั้งสายตามปกติโดยใช้เครื่องตั้งสายหรือแอพในมือถือตั้งสายก็ตามสะดวก ระหว่างที่ตั้งสายนี้ หมุดกดสายอาจมีการ “เด้ง” เคลื่อนออกมาจากรูบ้างนิดๆหน่อยก็ถือเป็นเรื่องปกติ เราก็แค่กดมันลงไปใหม่ให้แน่น ในการตั้งสายให้เราหมุนลูกบิดให้ “เกิน” โน้ตที่เราต้องการไปสักเล็กน้อย แล้วให้ดันสายแบบโหดๆ สายจะหย่อนตัวลดคีย์ลงมาเอง แล้วเราก็ตั้งอีก ทำซ้ำๆ แบบนี้ทุกสายจนครบทั้ง 6 สาย และแม้เราจะตั้งสายจนตรงเป๊ะดีแล้ว ในช่วงแรกๆของการใช้งาน ก็อาจมีโอกาสที่สายจะเพี้ยนเองบ้าง เนื่องจากสายยังใหม่อยู่มาก เนื้อโลหะยังอยู่ระหว่างปรับตัวเข้ากับอุณหภูมิความชื้นรอบๆ ตัวมัน รวมถึงปรับตัวกับแรงจากการเล่นของเรานั่นเอง
ส่งท้าย
หวังว่าวิธีการใส่สายกีตาร์ที่เราแชร์มานี้จะเป็นประโยชน์กับเพื่อนๆ บ้างเนอะ ยังไงขอฝากไว้เรื่องเครื่องไม้เครื่องมือที่ใช้ตัดสายใส่สาย ซื้อๆไปเหอะอย่าเสียดาย ของมันต้องมี ได้ใช้ตลอดแหละ ซื้อของดีๆใช้ไปเลย คุ้ม เชื่อเถอะ แล้วก็สายกีตาร์ที่ไม่ใช้แล้ว เราควรขดเป็นม้วนเข้าไว้ด้วยกันแล้วใส่ซองให้เรียบร้อยก่อนทิ้งนะ จะได้ไม่ไปทิ่มมือใครให้โดนบาดทะยักกินเอา